انواع پمپ ها یکی از پرکاربردترین ماشینهای مورد استفاده است که در صنایع مختلف با کاربردهای مختلف (اطفای هیدرولیک آتشنشانی، پمپ های مختص به پتروشیمی (مواد نفتی)، صنایع شست و شو، موارد تهویه مطبوع و غیره) استفاده میشود که در این مقاله به موارد مرتبط تر با مباحث تاسیسات مکانیکی ساختمان پرداخته میشود
درحالت کلی، به پمپ ها از طریق موتورهای دیزلی، الکتریکی و غیره توانی داده میشود (توان ورودی) که طبق قانون اول ترمودینامیک پس از عبور از راندمان های مکانیکی و الکتریکی مختلف، بر روی سیستم مورد نظر کار انجام شده و سیال پمپاژ میشود.
- هد پمپ:
متاثر از فشار خروجی از پمپ ها از تقسیم فشار بر چگالی سیال و شتاب گرانش، ارتفاع مصور خروجی از پمپ بدست میآید. برای اطلاعات بیشتر در مورد پمپ و تعیین هد و دبی مربوط به آن میتوانید به مقاله پمپ چیست مراجعه فرمایید.
- دبی پمپ:
ظرفیت دهی سیال که مفهوم سرعت سیال در مساحت عبوری از آن را میدهد، به عبارتی دیگر مقدار حجم سیالی که در مدت زمانی مشخص بتواند پر کند که در بحث پمپ به ویژه در کشورمان واحد GPM (گالن بردقیقه) پرکاربرد است.
- به جز دو مولفه اصلی مذکور، سایر مولفههای مهم، نظیر توان، راندمان، BEP، NPSHr و غیره نیز بسیار اهمیت دارند. مثلا برای عدم خلل در پمپ (بحث کاویتاسیون تبخیری و حبابهای مخرب هوا در پمپ میبایست NPSHa را محاسبه کرده و بزرگتر از NPSHr در نظر بگیریم که این جزئیات خارج از محدودهی این مقاله است.
به منظور افزایش مولفهی هد، پمپ ها سری میشوند (مانند پمپهای طبقاتی) و به منظور افزایش دبی آنها را موازی میکنند (مانند بوستر پمپ های آبرسانی یا آتشنشانی)
- پمپ سیرکولاتور
پمپ های سیرکوله همانگونه که از نامش مشخص است میتواند به منظور مدارهای سیرکوله (سیستمهای هیدرونیک فن کویل یا گرمایش با رادیاتور) استفاده شود. در این سیستمها باتوجه به سیرکوله بودن (بسته بودن مدار و برگشت سیال) اثر ارتفاع تاثیر خاصی نداشته در نتیجه هد کمی داشته و منحنی آنها تخت است و عمدتا کوپل مستقیماند.
- پمپ زمینی
این پمپ ها برعکس مورد قبل به جهت فشارهای بالا به ویژه موارد آبرسانی-آتشنشانی نصب شده که توسط شاسی به زمین وصل میشود درنتیجه برعکس حالت قبل میتواند منحنی نسبتا تیزی داشته باشد.
- جوکی پمپ
زمانی که دبی مورد نیاز یک سیستم زیاد باشد معمولاً از پمپ های بزرگ استفاده می شود. به دنبال آن الکترو موتورها نیز انرژی زیادی نیاز دارند تا پمپ را به حرکت در بیاورند. از سوی دیگر در الگوی مصرف نیز زمانهایی وجود دارد که تقاضای دبی کم است و میتوان این دبی را با یک پمپ کوچک تأمین نمود و نیازی به استفاده از پمپ بزرگ نیست.
بنابراین برای صرفه جویی در مصرف انرژی و نیز کاهش استهلاک مربوط به پمپ های بزرگ، پمپی با ظرفیت آبدهی کمتر از پمپ های اصلی در نظر گرفته می شود تا برای مصارف کم، تنها این پمپ کوچک روشن شود و نیاز سیستم را برآورده نماید. به این پمپ، جوکی پمپ یا پمپ پیشرو گفته می شود.
این پمپ ها، پمپ های پیشرو نیز نام دارند و عمدتا در کنار پمپ های مورد 2 به ویژه موارد آتشنشانی استفاده میشود. جوکی پمپ دبی نسبتا بسیار کمتری داشته و هدی برابر سایر پمپ ها دارند. این پمپ در ابتدا وارد مدار شده و موجب میشود پمپ اصلی به علت نشتیها یا مصارف کم مرتب روشن و خاموش نشود.